شادروان مهندس مهدی بازرگان، در انتهای دی ماه سال ۱۳۷۳ سرانجام دعوت حق را لبیك گفته به رحمت واسعه او ملحق شد، در حالیكه میراث عظیمی از كتاب، مقاله و سخنرانیهای ارزشمند برجای نهاده بود. حركت مؤثر گستردهای كه او در بستر «فرهنگ و دانش» آغاز كرد، اكنون نیازمند همتی دیگر بود تا آن میراث گرانسنگ را بهدقت گردآوری، تنظیم و در قالبی هماهنگ منتشر سازد. بدین خاطر جمعی از یاران، همفكران و نیز اعضای خانواده آن مرحوم تصمیم گرفتند تا با تأسیس بنیاد فرهنگی مهندس مهدی بازرگان به اهداف ذیل جامعة عمل بپوشند :
۱- جمعآوری، تنظیم و انتشار كلیه آثار مكتوب، صوتی و تصویری مهندس مهدی بازرگان،
۲- مطالعه و تحقیق پیرامون:
اصول و زمینههای فكری، فرهنگی و اجتماعی مهندس مهدی بازرگان
ادامه تكمیل و توسعه تحقیقات علمی مهندس بازرگان در زمینههای فرهنگی، اجتماعی و معارف اسلامی بهویژه قرآن شناسی
انجام تحقیقات مفید در زمینههای فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی.
جمعآوری آثار
در این زمینه، تا كنون بنیاد فرهنگی توفیق یافته است كه حدود ۴۰۰ اثر را شناسائی كرده و از آن میان ۳۶۵ اثر را جمعآوری و در اختیار گیرد. آثاری كه مجموعهای از مصاحبه، سخنرانی، مقالات و كتب گوناگون است و در زمینههای مختلف علمی، فنی، اجتماعی، سیاسی، مذهبی و قرآنی به شكل نوار صوتی، دستنوشته، حروفچینی و یا چاپ شده موجود بوده است.
بنیاد در زمینه جمعآوری آثار صوتی و تصویری نیز كوشش بسیار داشته لكن متأسفانه بخش قابل توجهی از آثار صوتی و نیز تصویری كه جمعآوری شده بود از اختیار بنیاد خارج شده و اكنون در اختیار نهادهای قضائی است و هنوز تلاشهای بنیاد جهت بازپسگیری آنها ثمری نداشته است.
نشر آثار
تمام آثار زنده یاد مهندس بازرگان، بر اساس برنامههای تنظیمی در قالب مجموعههای آثار ارائه شده و یا در برنامه انجام است. این آثار از نظر موضوعی و با توجه به تاریخی كه توسط مؤلف فقید ارائه شده است، در برنامه تدوین قرار دارد. تا كنون ۴۹۰ اثر در قالب ۳۳ مجموعه آثار منتشر شده و یك مجموعه نیز در دست انتشار قرار دارد:
۱- مجموعه آثار (۱)، با عنوان «مباحث بنیادین»
۲- مجموعه آثار (۲)، با عنوان «بعثت (۱)»
۳- مجموعه آثار (۳)، با عنوان «یادداشتهای روزانه»
۴- مجموعه آثار (۴)، با عنوان «مقالات اجتماعی و فنی»
۵- مجموعه آثار (۵)، با عنوان «آموزش قرآن»
۶- مجموعه آثار (۶)، با عنوان «مدافعات»، در دست انتشار
۷- مجموعه آثار (۷)، با عنوان «مباحث علمی، اسلامی»
۸- مجموعه آثار (۸)، با عنوان «مباحث علمی، اجتماعی، اسلامی»
۹- مجموعه آثار (۹)، با عنوان «مباحث ایدئولوژیك»
۱۰- مجموعه آثار (۱۰)، با عنوان «مباحث تطبیقی و نقدهای علمی»
۱۱- مجموعه آثار (۱۱)، با عنوان «مباحث اعتقادی و اجتماعی»
۱۲- مجموعه آثار (۱۲)، با عنوان «سیر تحول قرآن ۱»
۱۳- مجموعه آثار (۱۳)، با عنوان «سیر تحول قرآن ۲»
۱۴- مجموعه آثار (۱۴)، با عنوان «آثار صنعتی و علمی»
۱۵- مجموعه آثار (۱۵)، با عنوان «کوبا، هندوستان، ایران»
۱۶- مجموعه آثار (۱۶)، با عنوان «مقالات اعتقادی و اجتماعی»
۱۷- مجموعه آثار (۱۷)، با عنوان «بعثت ۲»
۱۸- مجموعه آثار (۱۸)، با عنوان «بازگشت به قرآن ۱»
۱۹- مجموعه آثار (۱۹)، با عنوان «بازگشت به قرآن ۲»
۲۰- مجموعه آثار (۲۰)، با عنوان «بازگشت به قرآن ۳»
۲۱- مجموعه آثار (۲۱)، با عنوان «پا به پای وحی»
۲۲- مجموعه آثار (۲۲)، با عنوان «انقلاب اسلامی ایران ۱»
۲۳- مجموعه آثار (۲۳)، با عنوان «انقلاب اسلامی ایران ۲»
۲۴- مجموعه آثار (۲۴)، با عنوان «انقلاب اسلامی ایران ۳»
۲۵- مجموعه آثار (۲۵)، با عنوان «بازیابی ارزشها ۱»
۲۶- مجموعه آثار (۲۶)، با عنوان «بازیابی ارزشها ۲»
۲۷- مجموعه آثار (۲۷)، با عنوان «پدیده پیامبری»
۲۸- مجموعه آثار (۲۸)، با عنوان «گمراهان»
۲۹- مجموعه آثار (۲۹)، با عنوان «در محفل دهای کمیل»
۳۰- مجموعه آثار (۳۰)، با عنوان «در یادبود یاران و پیشگامان»
۳۱- مجموعه آثار (۳۱)، با عنوان «گفت و گوهای سیاسی و اجتماعی»
۳۲- مجموعه آثار (۳۲)، با عنوان «دو قرن همکاری دین و وطن در برابر تهاجم، تمدن و فرهنگ غرب»
۳۳- مجموعه آثار (۳۳)، با عنوان «دو قرن همکاری دین و وطن در برابر پدیده غرب»
سایر انتشارات بنیاد
بنیاد علاوه بر آثاری كه از زندهیاد مهندس بازرگان منتشر نموده تا كنون ۱۶ جلد نشریه برای معرفی این شخصیت و یا همگامان وی و نیز در رابطه با اصول و زمینههای فكری او به شرح زیر منتشر كرده است:
۱- یادنامه اولین سال درگذشت زندهیاد مهندس بازرگان
۲- در تكاپوی آزادی، قسمت اول
۳- در تكاپوی آزادی، قسمت دوم
۴- یادنامه دكتر یدالله سحابی
۵- دومین یادنامه دكتر یدالله سحابی
۶- یادنامه شهید بزرگوار، دكتر مصطفی چمران
۷- آخرت و خدا، هدف بعثت انبیاء
۸- دین و حكومت
۹- در سایه سرو آزادی
۱۰- شورا و بیعت
۱۱- دستی از دور بر آتش آگاهی بخش مطبوعات
۱۲- خاطراتی از پیشگامان
۱۳- در عرصه اصلاحات و نوگرایی دینی
۱۴- راه بازرگان
۱۵- پدر بزرگ من، بازرگان
۱۶- بازرگان ؛ راه پاك
۱۷-دروغ و نقش آن در دین و دنیای ما
۱۸-ولادت تا نبوت
۱۹-سیر تحول قرآن، کلید وحی الهی
۲۰-نقد و بازاندیشی گفتمان دینی
۲۱-قرآن مجید، تکامل و خلقت انسان
۲۲-یادنامه دوازدهمین سال درگذشت
۲۳-خدانامه
۲۴-یادنامه غلامعلی نعمتاللهی
تهیه فیلم مستند «نقشی به یاد»
در سال ۱۳۷۹ بنیاد تهیه فیلمی مستند – داستانی از زندگانی و افكار مهندس بازرگان را در دستِ اقدام قرار داد. این فیلم با كارگردانی هنرمند ارزشمند و فقید سینما محمدرضا شریفی، مراحل دقیق و دشوار مصاحبه با یاران، همفكران، خانواده و نیز بسیاری از كسانی كه در مقطعی از زندگی پرفراز و نشیب آن زندهیاد با او همراه بودهاند، پشت سرنهاده و سرانجام در سال ۱۳۸۳ اندكی پیش از درگذشت شادروان شریفی، با نام «نقشی به یاد» آمادة ارائه و نمایش گردید.
در حال حاضر مراحل تكثیر این فیلم در حال انجام بوده و بنیاد امیدوار است بتواند در آیندة نزدیكی آنرا بهصورت DVD در اختیار علاقهمندان قرار دهد.
برگزاری همایش علمی - فرهنگی
در دهمین سالگرد درگذشت مهندس بازرگان، بنیاد همایش علمی – فرهنگی بزرگداشت آن زندهیاد را در ۲۹ و ۳۰ دیماه ۱۳۸۳ در حسینیه ارشاد با موفقیت برگزار كرد. در این همایش ۲۹ مقاله در ۶ نشست عمومی ارائه شد و در نهایت این مقالات همراه با ۱۲ مقاله دیگر كه امكان عرضه آن در جلسات ممكن نگردید به صورت كتابی با عنوان «بازرگان؛ راه پاك» تدوین و به چاپ سپرده شد.
تهیه فیلم مستند «به یاد بازرگان»
بنیاد در سال ۱۳۸۳ مبادرت به تهیه فیلمی مستند و فشرده از آغاز خدمت زندهیاد مهندس بازرگان به عنوان نخستوزیر دولت موقت جمهوری اسلامی، استعفا از دولت و درد دل با مردم، حضور در مجلس شورای اسلامی و نطقهای قبل از دستور، سخنرانی در میان مردم، خداحافظی و ترك وطن برای معالجه، فوت، تشییح و خاكسپاری تهیه كرد و در دهمین سالروز فوت در حسینیه ارشاد آن را به نمایش گذارد و C.D آن را بین مردم علاقهمند و مشتاق توزیع كرد.